Modern Pasen in de Waterstaatskerk, Hengelo

Pasen 2019

Op Witte Donderdag toog ik naar Hengelo om daar de tentoonstelling 'Kruiswegstaties in modern perspectief – Lijden en onrecht in de Waterstaatskerk Hengelo' te bekijken. Een hele mond vol, maar het gaat dus om kruiswegstaties. Dit zijn visualisaties van de lijdensweg van Christus, vanaf de veroordeling tot en met de kruisiging. Er zijn veertien staties, die verschillende scènes uit de lijdensweg verbeelden.

In veel (katholieke) kerken hangen zulke kruiswegstaties die in vroegere tijden gemaakt zijn om stil te staan bij de lijdensweg. De opzet in Hengelo is anders. Hier hangen veertien werken van verschillende kunstenaars die verschillende technieken gebruiken. En de werken zijn niet speciaal voor deze tentoonstelling gemaakt, het zijn bestaande werken die bij de scènes uit de lijdensweg zijn gezocht.

Ik en mijn medebezoeker worden door een alleraardige suppoost ontvangen. De kerk zelf ziet er momenteel niet heel aantrekkelijk uit omdat hij helemaal in de steigers staat. Maar binnen wacht ons een kerkzaal met een verrassend modern interieur en knalrode stoelen. De suppoost legt het idee van de tentoonstelling uit en geeft ons een boekje waarin alle kunstwerken staan met een kleine toelichting. In dat boekje lees ik dat de titels ontbreken bij de werken, om zo ruimte voor eigen waarneming te geven. Ik kan de gedachte niet helemaal onderdrukken dat de titels misschien ook zijn weggelaten omdat de werken niet bedoeld zijn als staties, en de titel misschien een heel andere invulling aan het werk geeft.

Er is een route om de lijdensweg in de goede volgorde te bekijken. We beginnen beneden in de kerkzaal, klimmen na wat werken de trappen op en gaan verder op de galerij, waarna we aan de andere kant naast het orgel weer naar beneden klimmen om de laatste werken te bekijken. De kunstwerken zijn van een hoge kwaliteit, we beginnen met een werk van Arno Kramer.

Het is hier en daar lastig om de werken goed te kunnen bekijken en voldoende afstand te nemen, soms moeten we door de kerkbanken klimmen of een stapel stoelen ontwijken. De kerk is dan ook nog in gebruik. Maar de werken zelf zijn indrukwekkend. Het is mooi om een werk te bekijken, in het boekje te lezen welke statie het is en dan nog eens te bekijken. Hoewel een veertiental werken misschien niet heel veel lijkt waren we toch niet snel uitgekeken. Toen we werk veertien, de prachtige pieta geschilderd met teer van Jan Bilitewski hadden bekeken, spotten we nog een vijftiende werk. Daar hing een wit laken voor. Even dachten we dat dit zo hoorde, maar de suppoost vertelde dat dit werk op Paaszondag onthuld wordt. Sommige kruiswegstaties bestaan namelijk uit vijftien werken, waar bij het vijftiende werk de opstanding centraal staat.

Als je nog iets paasgerelateerds wilt doen is deze tentoonstelling zeker de moeite waard om te bekijken. Hoewel de opzet van de expositie zeker geslaagd was, ben ik wel benieuwd hoe de tentoonstelling eruit zou hebben gezien als de werken wél speciaal voor dit doel waren gemaakt, en de kunstenaars hiervoor opdracht hadden gekregen. Misschien een idee voor volgend jaar.

De staties zijn het hele paasweekend nog te bekijken in de Waterstaatskerk in Hengelo.

Foto's onder:
1: Werk van Persijn Broersen en Karin Hoogesteeder
2: De Pieta van Jan Bilitewski