Stilleven met houten nap

Beschrijving

Egbert Jan (Jan) Broeze
(Elsenerbroek, 1896 – 1983)

Binnen zijn oeuvre heeft Jan Broeze de meeste bekendheid verworven met een reeks schilderijen en tekeningen die hij maakte in een eigen versie van het kubisme. De twee schilderijen in de gemeentelijke kunstcollectie zijn daar een voorbeeld van. In Stilleven met houten nap (1938) en nog duidelijker in Landschap met vijvertje (1935) is die persoonlijke kubistische stijl te herkennen. De vormen zijn als het ware uiteengevallen in vlakjes, de kleuren zijn terughoudend en het is niet meer duidelijk vanaf welk standpunt je de objecten ziet. Aanvankelijk schilderde en tekende Broeze in een naturalistische en impressionistische stijl. Totdat de Brabantse schilder en leermeester Jan Kruijsen hem liet kennismaken met verschillende moderne stijlen waaronder het kubisme. En hoewel de stijl van Broeze veranderde deden zijn onderwerpen dat niet. Landschappen en het boerenleven bleven zijn belangrijkste thema’s.

Jan Broeze was een van de markantste kunstenaarspersoonlijkheden in Twente. Hij was boer, autodidact kunstenaar, werkte lange tijd in die zogenoemde eigen kubistische stijl en speelde een grote rol bij de doorbraak van de moderne kunst in Twente. In 1945 was hij medeoprichter van De Nieuwe Groep, een kunstenaarsvereniging die zich ten doel stelde om ‘in het oosten van ons land belangstelling te wekken voor de moderne schilder- en beeldhouwkunst.’ Ook Ben Akkerman en de schildersfamilie Haanstra behoorden tot deze groep. Broeze wordt beschouwd als een pionier van de Twentse schilderkunst, die met Johan Haanstra, Auke Holtrop en Theo Wolvecamp aan de wieg stond van de eigentijdse schilderkunst in Twente.