Enschede november 2002

Beschrijving

Gert Jan Kocken
(Ravenstein, 1971)

Op 13 mei 2000 ontplofte er in de Enschedese wijk Roombeek een opslagplaats voor vuurwerk. De wijk werd weggevaagd en de ramp is in de herinnering van elke Enschedeër gegrift. In de jaren na de vuurwerkramp herrees het getroffen Roombeek, en om een tastbaar beeld van de wederopbouw over te houden besloot de gemeente een achtdelige fotoserie van kunstenaar Gert Jan Kocken voor haar collectie te verwerven.
In de periode 2000 – 2009 nam hij jaarlijks vanaf de kerktoren aan de Lasondersingel foto's van Roombeek. Telkens koos de kunstenaar voor exact hetzelfde standpunt, hetzelfde kader, en voor dezelfde weersomstandigheden. Op de foto uit 2001 is de ravage nog steeds te zien. Het puin ligt er nog maar is op grote hopen bijeengeschoven. Langzaam zie je daarna de verandering: het terrein wordt geëgaliseerd, ligt een tijdje braak en wordt dan bouwrijp gemaakt. Dan ineens schiet de wijk uit de grond en etaleert een veelvormigheid aan architectuur. De villa’s en appartementencomplexen staan er in de aprilzon kleurig en zorgeloos bij. Als de foto uit 2008 of 2009 afzonderlijk te zien zou zijn, dan lijkt het een nieuwbouwwijk als alle andere. De serie, die permanent in het stadhuis te zien is, vertelt echter het hele verhaal maar met een prettige afstandelijkheid en met de nadruk op de herbouw.

Gert Jan Kocken legt met zijn foto’s plekken vast waarvan de gebeurtenissen die er hebben plaatsgevonden niet direct zijn af te lezen. Hij brengt die plekken nauwkeurig, gedetailleerd en neutraal in beeld. Dat is ook het geval bij de serie voor Roombeek. Hij koos niet voor een journalistiek verslag vanuit de wijk maar voor één verafgelegen standpunt. Het beeld is licht, je kunt speuren naar details en het kader verschoof hij niet één keer. Hierdoor, en door het forse formaat (120 x 165 centimeter), ervaar je als kijker de beelden vanuit een andere context. Alsof je op grote afstand, vanachter een groot raam de transformatie ziet. Dat relativeert, neutraliseert maar vertelt niet minder het verhaal van Roombeek.